Radiogramy kości długich
a) zdjęcie wykonuje się w dwóch projekcjach, w płaszczyznach wzajemnie do siebie prostopadłych:
– ap – (anterio-posterior) projekcja przednio-tylna,
– oraz bocznej.
b) zdjęcie powinno obejmować przyległe stawy.
c) zdjęcie porównawcze wykonywane jest w przypadku kończyn, obustronnie dla porównawczej analizy badanej okolicy anatomicznej.
Radiogramy stawów
a) zdjęcie powinno być wykonane w dwóch projekcjach (punkt 1.a). W przypadku stawu ramiennego oraz biodrowego, nie ma możliwości wykonania projekcji bocznej, wobec tego wykonuje się projekcję osiową.
Rtg kręgosłupa wykonuje się standardowo w dwóch projekcjach ap oraz bocznej odrębnie dla każdego odcinka lub łącznie na długiej kliszy tzw. skoliozowej. W niektórych przypadkach (skolioza u nastolatek) zdjęcie w płaszczyźnie czołowej wykonuje się z odwróconym przebiegiem promienia pa (posterio-anterior) w celu minimalizacji naświetlania gruczołów piersiowych.
Zdjęcia czynnościowe wykonuje się z wykorzystaniem siły zewnętrznej działającej na badaną strukturę. Może to być siła grawitacyjna (pozycja stojąca), lub inne zewnętrzne siły przyłożone podczas wykonywania badania. Pozwalają one na diagnostykę niestabilności stawów (uszkodzenia więzadeł) lub funkcjonalną ocenę kręgosłupa (ocena niestabilności, ocena korektywności skrzywień w skoliozach).
Projekcje specjalne pozwalają na obrazowanie dodatkowych zmian w układzie kostnym, niewidocznych w klasycznych projekcjach, obserwowane w przebiegu zmian zwyrodnieniowych lub rozwojowych. Do projekcji specjalnych zalicza się m.in.:
– projekcję Roseberg’a – ocena zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego,
– projekcje skośne kręgosłupa na otwory międzykręgowe – ocena zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego, diagnostyka kręgoszczeliny.
Artrografia rtg polega na zobrazowaniu kontrastu wprowadzonego do przestrzeni stawowej przy pomocy iniekcji. Kontrast pochłania promieniowanie rtg w stopniu większym niż tkanki miękkie i prezentuję sie w postaci cienia na kliszy. Badanie to może uwidocznić: ciała wolne w obrębie stawów (ubytek cienia) lub uszkodzenie torebki stawowej (wypływ kontrastu poza staw). Ze względu na nowe techniki obrazowania (artrografia TK, rezonans magnetyczny) technika ta jest współcześnie rzadziej stosowana w wybranych przypadkach.